Sözleşmesinin haklı veya geçerli olmayan nedenle feshedildiğini düşünen işçi, feshin kendisine tebliğinden itibaren 1 aylık hak düşürücü süre içinde, önce arabulucu aşamasına başvurmalı daha sonraki duruma göre iş mahkemesine başvurarak feshin geçersizliğinin tespiti ve işe iade davası açmış olmalıdır.
Yargıtay’ a göre bir aylık sürenin başlangıcı kural olarak fesih bildiriminin işçiye tebliğ edildiği tarihtir. İşveren, fesih bildiriminde bulunmuş; ancak bunu işçiye tebliğ etmemiş olmasına rağmen, örneğin, işçi, işvereni şikayet ederek fesih bildiriminin yapıldığı tarihi kesin olarak belirleyecek bir işlem yaparsa, artık bu tarih esas alınır. Bu anlamda işverenin fesih bildiriminin, tebliğden imtina edildiğine dair tutanakların tutulduğu tarih, tutanak tanzimcilerinin doğrulaması halinde tebliğ tarihi sayılır.
İşe iade davasında davacı, iş sözleşmesi feshedilen işçidir. Eğer sözleşmede hüküm varsa, sendika temsilcisi de işçi adına dava açabilir. İşveren, birden fazla işçinin sözleşmesini aynı nedenle feshetmiş olsa bile, bu işçiler işe iade davalarını aynı dilekçe ile açamazlar.
Davalı, kural olarak işçiyi çalıştıran ve işten çıkaran gerçek veya tüzel kişidir. Alt işveren ilişkisi var ve geçerli ise, her iki işveren de hasım gösterilmeli, davanın kabul ile sonuçlanması halinde, feshin geçersizliğinin tespiti ve işe iade yönünden sadece alt işveren aleyhine hüküm kurulmalı ve iş güvencesi tazminatı, boşta geçen süre ücreti ve yargılama giderleri yönünden her iki işveren aleyhine hüküm kurulmalıdır.
İşe iade davası bir tespit davasıdır. Bu davada, davacı işçi, işverenin yaptığı feshin geçersiz olduğunun tespiti ile işyerindeki işine iadesini, davayı kazanmasına rağmen işveren işe başlatmaz ise, işe başlatmama tazminatını, ayrıca boşta geçen süreye ait ücretini ve diğer haklarını istemektedir. İşe iade davasında, davacı, hem işe iade talebini hem de kıdem ve ihbar tazminatı gibi işçilik alacaklarını birlikte isteyemez.
İşe iade davasında, davacı işçi; davalı ile arasında belirsiz süreli hizmet sözleşmesi olduğunu, iş güvencesi kapsamında olduğunu, işveren yanında en az 6 ay kıdemi olduğunu, fesih tarihinde işyerinde en az 30 işçi çalıştığını ve kendisinin işveren vekili olmadığını, davayı süresinde açtığını, arabulucuya başvurma şartını yerine getirdiğini ispatlamalıdır.
